Tüp bebek tedavisi yapılacak çiftler, çocuk sahibi olma problemleri ile başvurdukları için öncesinde , kadın ya da erkek kısırlığında altta yatan nedenlerin araştırılması gerekir. Bunun için erkeklerde sperm analizi, testis ultrasonu gibi yöntemler, kadınlarda ise yumurtlama testi, rahim içi problemlerin varlığını araştıran ultrason, histerosalpingografi ,hormon testleri,yumurta rezerv testleri gibi tetkikler yapılır.
Erkekler İçin Testler
Erkekler için olan testler ve muayene üroloji uzmanı tarafından yapılmaktadır. Yalnızca sperm tahlili kadın doğum uzmanı tarafından da istenip yorumlanabilmektedir.
Genel Fiziksel Muayene: Genital organlar muayene edilir. Tıbbi geçmiş, geçirilen hastalıklar ve tedaviler, kullanılan ilaçlar sorgulanır.
Sperm Analizi: Erkek infertilitesinde yapılan en önemli test sperm analizidir. Bir veya birden çok sperm örneği vermenizi istenebilir. Sperm örneği sabah saatlerinde 3 günlük cinsel perhiz sonrası verilmelidir. Sperm örneği miktar, renk, sayı, şekil ve hareketlilik, enfeksiyon varlığı açısından incelenir.
Hormon Testleri: Testosteron düzeyi ve erkek hormonlarını incelemek için yapılan kan testleridir.
Üroloji Ultrasonu: Geri boşalma, varikosel gibi problemlerin varlığının teşhisi için ultrason istenebilir.
Kadınlar İçin Testler
Kadınlar için olan testler kadın doğum uzmanı tarafından muayene edildikten sonra istenir ve araştırılır.
Jinekolojik Ultrason
Vajinal ultrason olarak da adlandırılan bu tarama; rahim, yumurtalıklar ve fallop tüplerinizi incelemek için uygulanır.
Vajinaya sokulan bir ultrason aletiyle yapılan bu inceleme ile hem yumurtalık rezervi hem de rahimdeki ve yumurtalıklardaki sorunlara (miyom, kist gibi) ilişkin bilgi verir.Adetin 2. ya da 3. günü yapılan pelvik ultrasonda, gebe kalmanızı engelleyebilecek rahimdeki; miyomlar, polipler, yumurtalıklardaki; çikolata kisti, endometriozis, polikistik over sendromu gibi sorunlar araştırılır. Ayrıca yumurtalık rezervinin belirlenmesinde de ultrason kullanılır.
Rahmin içerisinde miyom ve polipler gibi şekil bozukluklarına neden olan yapıların bulunması da embriyonun rahme tutunmasını zorlaştırır.Gerekli durumlarda ilk olarak bu yapılar cerrahi olarak çıkartılır ve doktorun önereceği bir zamanda tüp bebek tedavisine başlanır.
Yumurtlama Testi
Hamilelik için yumurtalıklarınızdan her ay bir yumurtanın salınması gereklidir. Buna yumurtlama olayı denir. Yumurtlama olmazsa döllenme de gerçekleşemez. Adetin 21.günü kandaki progesteron hormonuna bakılır ve buna göre yumurtlama olup olmadığı belirlenir. Yüksek progesteron düzeyi yumurtlamanın olduğu anlamına gelir.
Hormon ve Yumurta RezervTestleri
Kadınlarda yumurtalık hormonları, tiroid ve hipofiz hormonlarına bakmak için kan testleri yapılır. Tüp bebek tedavisi öncesi yapılması gereken hormon testleri şunlardır:
FSH, LH, E2 (adetin ilk 5 günü içinde), TSH, PRL ile gerekirse DHEAS, Total-Testosteron hormonu.
AMH hormonu ise kadınlarda başlıca yumurtalık rezervinin değerlendirilmesi amacıyla yapılır. Yumurtalık rezervi, tüp bebek tedavisi sırasında elde edilen yumurta sayısını ve kalitesini etkilemektedir.
Histerosalpingografi (Rahim Filmi)
İlaçlı rahim filmi ya da HSG olarak adlandırılan bu işlemde rahim içine kontrast madde verilerek röntgen çekilir. Bu röntgende rahimin şekil yapısı ve tüplerdeki geçirgenlik görüntülenir. Özellikle kadınların tüplerinin açık ya da kapalı olma durumunun belirlenmesi amacı ile çekilmektedir. Tüplerin kapalı olması, yumurtaların rahim içine düşmesini engelleyebilmektedir. Tüplerin tıkalı olduğu belirlenirse daha ileri inceleme için laparoskopi yapılmaktadır. Tüpler iki taraflı tıkalı ise hastaya direkt tüp bebek tedavisi önerilir.
Rahim ağzına yerleştirilen ince bir kanül vasıtası ile rahim içine verilen röntgen sıvısı rahimi ve tüpleri doldurarak karın içine dökülmektedir. Eğer rahim içinde düzensizlik yaratan büyük bir miyom ya da tüplerde bir tıkanıklık varsa bu çekilen filmde görülecektir. Adet kanamasının bitimini takiben en geç adetin 8. gününe kadar çekilebilmektedir. Ancak hamile olma ihtimaliniz olduğunu düşünüyorsanız bunu doktorunuza ve röntgen teknisyenine test öncesi muhakkak söylemelisiniz, zira gebelik esnasında yapılan bu test düşüğe ve/veya bebekte doğum arazlarına neden olabilmektedir.
Test esnasında adet ağrısı benzeri bir rahatsızlık yaşanabileceğinden işlemden bir saat ağrı kesici alabilirsiniz. Fakat günümüzde genellikle maske anestezisi altında çekilmektedir. Düşük de olsa bir enfeksiyon riski olduğundan tek doz antibiyotik kullanılmaktadır. HSG öncesi cinsel ilişkiden kaçınılmalıdır.
Histereskopi
Tanısal ve ya tedavi edici amaçlı rahim içinin incelenmesine dayalı ameliyathane ortamında kamera ile bakılarak yapılan bir işlemdir. Rahim içerisindeki polip, myom veya yapışıklık varlığında bu durumlar cerrahi olarak düzeltilir. Tüp bebek tedavisi öncesi şüpheli durumlarda mutlaka rahim içerisi değerlendirilmelidir.
Anne Adayına Yapılan Diğer Rutin Testler
Yukarıdaki mecburi testlere ek olarak, HIV, Anti-HCV, Hepatit C ve Hepatit B gibi viral rahatsızlıkların tespitini sağlayan bazı testler de anne adayından istenebilir.
Anne adayının kan grubu belirlenmeli, anne adayının kan grubu negatif, baba adayının pozitif kan grubuna sahip olması halinde gebelikte yaşanabilecek kan uyuşmazlığı açısından aile bilgilendirilmelidir. Bunun yanında:
- Rutin biyokimya,hemogram, tiroid hormonları,B12 ve D vitamini, insülin direnci tahlilleri istenmelidir.
- Rubella IgG testi ise anne adayının gebelikte kızamıkçık hastalığına yakalanma riskinin olup olmadığını göstermektedir.
- aPTT, INR, Protein S ve Protein C testleri, pıhtılaşma problemlerini ortaya koymaktadırlar.
Tüp Bebekte Gebelik Testi Nasıl Yapılır?
Normal hamileliklerde yapılan gebelik testi tüp bebek tedavisi sonrası oluşan hamileliklerde de aynı şekilde, yani kan testi ile yapılır. En kesin sonucu veren kan testidir. Hamilelik olduğu durumlarda embriyo hücrelerinden salgılanan Beta Hcg değeri 10 ya da 10’un çok daha üzerindedir.
Tüp bebek tedavisinde embriyo anne rahmine yerleştirildikten 12 gün sonra yapılan kan testi ile gebelik tespit edilebilir.Tüp bebek uygulaması yapıldıktan sonra 12 gün beklenmesinin nedeni, enjekte edilen embriyoya ait hücrelerin Beta Hcg hormonu salgılaması 12. günde anne kanına karışır.
Leave Your Comment