Gebelik öncesi diabeti olmayan gebede, gebeliğin 24. haftasından sonra başlayıp, doğum sonrası 6. haftaya kadar devam eden sonra normale dönen şeker hastalığına gestasyonel diabet denir. Tüm gebelerin %5 inde görülmektedir.
Gebelikte diabet neden ortaya çıkar?
Gebelikte bebeğin gelişimine yönelik şeker metabolizmasında değişiklikler olur. Plasentadan salgılanan HPL adında hormon gebelikte bebeğe yeterli şeker gitmesini sağlamak amacıyla insülinin kan şekerini düşürücü etkisini baskılar. Gebelikte doğal olarak kan şekeri yüksekliğine yatkınlık oluşur. Bu eğilimin normal dışı artışıyla 24. haftadan sonra gestasyonel diabet görülür.
Hangi gebeler diabet açısından risk altındadır?
- 35 yaşından büyük gebeler
- Gebelik öncesi normalden fazla kilosu olan kadınlar
- Polikistik over sendromlu kadınlar
- Daha önce ölü doğum yapmış veya anomalili bebek doğurmuş kadınlar
- Daha önce 4000 gr’ın üzerinde doğum yapmış kadınlar
- Önceki gebeliğinde diabet hikayesi olan gebeler
- Birinci derece akrabalarında diabet hikayesi olan gebeler
Gebelik diabetinin bulguları nelerdir?
Çok yemek yeme ve çok su içme, sık idrara gitme ve sık tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu, inatçı vajinal mantar enfeksiyonu, fazla kilo alımı şikayeti olanlarda gebelik diabeti tanıda düşünülür.
Gebelik diabetinde tanı nasıl konulur?
Gestasyonel diabet tanısı konulanların yarısında herhangi bir risk faktörü bulunmamaktadır. Bu nedenle tüm gebelere gebeliğin 24.-28. Haftaları arası glukoz tarama testi yapılmalıdır.
50 gr oral glukoz tolerans testi: Açlık kan şekeri testi alındıktan sonra bir bardak suda eritilen 50 gr glukoz içilir. İçtikten 1 saat sonra tokluk kan şekeri ölçümü yapılır. Açlık kan şekeri 90’dan küçük, tokluk 1. Saat kan şekeri 140’ın altında olmalıdır. Değerlerden bir tanesinin yüksek olması diabet tanısı koydurmaz sadece şüphelendirir. Tanının doğrulanması için 100 gr OGTT yapılmalıdır.
100 gr oral glukoz tolerans testi: Gebelikte diabet tanısı koydurucu testtir.12 saatlik açlığı takiben açlık kan şekeri ve bir bardak suda eritilmiş 100 gr glukoz içildikten sonra 1., 2., ve 3. Saatlerde yapılan kan şekeri ölçümü yapılır. Bu dört ölçümden 2 veya daha fazla değerin yüksek çıkması gestasyonel diabet tanısı koydurur.
Gebelik diabetinin komplikasyonları nelerdir?
Kontrolsuz gebelik diabeti durumunda annede ve bebekte gelişebilecek birtakım sıkıntılı durumlar mevcuttur.
Gebelikte aşırı kilo alma
Kontrolsüz diabette annede koma gelişme riski mevcuttur
Sık tekrarlayan idrar yolu ve vajinal mantar enfeksiyonları
Bebeğin normalden iri olma ve amnıyon sıvısının normalden fazla olma riski
Özellikle başta kalp olmak üzere doğumsal anomali olma riskinde artış
Ani anne karnında ölüm riski
İri bebeğe bağlı normal doğumda zorlanma riski, sezeryan oranında artış
Doğum sonrası bebekte görülebilecek metabolik düzensizlikler
Yenidoğan yoğun bakımı ihtiyacında artış
Gebelik diabetinin takibi nasıl yapılmalıdır?
Gestasyonel diabetli gebelerin takibi normal gebelik takibinden farklıdır. Gebelik muayeneleri daha sık aralıklarla yapılır. Kontrollerde kan şekeri takipleri ve kilo alımları değerlendirilir. Anne adayı kan şekerlerini evde düzenli olarak takip edip, şeker takip çizelgesine 34. haftadan itibaren haftalık NST takibi yapılmalı. İki haftada bir ise ultrasonografi ile bebek gelişimine ve amniyon sıvısına bakılmalıdır.Anne bebek hareketlerini yakından takip etmelidir. Hareket azalması durumunda doktoruna hemen başvurmalıdır.
Gebelikte ağızdan şeker ilaçları tedavide kullanılmaz. Öncelikle diyet tedavisi başlanır. Gerekli görüldüğünde insülin tedavisine geçilir. Doğum şekli ve zamanlaması konusunda normal gebelikteki gibi davranılır. Engelleyici bir durum yoksa normal doğum yapılabilir.
Doğum sonrasında 6. Haftaya kadar şeker açısından dikkatli olunmalıdır. Gestasyonel diabeti olan gebelerde ileri ki hayatlarında tip 2 diabet gelişme olasılığı yüksektir.
Leave Your Comment